Maalmo ka hor waxaa
war qoraal ah soo saaray madaxa UN-ta u joogo Soomaaliya. Warkaan ayaa ku
saabsanaa wixii soomaaliya u qabsoomay sanadkaan iyo sida uu xaalkeedu yahay.
Hadalka mudane Keating ayaa labo waji lahaa. Meel wuxuu ku sheegay in wax badan
oo horumar ah la sameeyay. Dhinaca kale wuxuu tilmaamay inuusan xal dhawayn.
Wuxuu si gooni u far-fiiqay musuq baahansan iyo dhibaatooyin maamul xumo ku
qotomo.
Somaalidi qolaba inti ay jeclayd
ayay ka qaadatay hadalkaan. Qolyaha mucaaraadka ahi iyo shacabkoodu waxay meel
walba ku faafiyeen inta dhibka sheegtay si ay u muujiyaan in dowladdu waxba
aysan qaban.
Dhinaca dowladda taageersan waxay
soo xigteen inta ammaanta ah aadna u faafiyeen si ay u tusaan inaysan
dowladdaan oo kale horay aysan noo soo marin. Labada dhinacba iskuma aysan
shuqlin nuxurka hadalkaan iyo sababta qaabkaan loogu qoray. Dadka aan
siyaasadda ku jirin sidayda oo kale ayaa ku wareeray halki ay u raaci lahaayeen
hadalkaan iyo waxa uu ka dhiganyahay.
Maxay ahayd warbixintaan?
Warbixintaan maahan mid cusub.
Dhammaan kuwii Keating ka horreeyay sidaan ayay uso saari jireen sanad walba
dhammaadkiisa. Warbixintan waxay kaga warraamaan waxa ay iyagu qabteen iyo
halka ay marayaan howlahoodu. Waxay kula hadlaan dadka ay qusayso oo ay u
horreyaan kuwa iyaga maalgaliyo iyo dowladaha daneeyo arrimaha Soomaaliya.
In la sheego labada waji ee arrin
leeyaahay waa mid caadi ah qasabna ku ah cid walba oo wax qorayso haddii aysan
dano gaar ah u qarsoonayn. Sidoo kale inaad wax un wanaag ah sheegto waxay
xoojinaysaa inay dadku ku rumaystaan. Laakiin sababta uu Keating sidaan ugu
qoray maahan inuu soomaali qanciyo.
Xafiiska UN-ta waxaa ku baxo
tobannaan milyan oo doolar. Isaga keating ah waxaan hubaa inuu ka mushaar badan
yahay raysulwasaaraha dalkiisa Ingiriiska. Waxaa lacagta sidaas u badan loo
siiyo waa inuu xal helaa horumarna sameeyaa. Hadii uu yiraahdo meesha waxba
kama socdaan wax walbana waa sii xumaadeen, waxaa lagu dhihi iska bax waxba
waad qaban waydaye cid kaa fiican ayaa la keeniye.
Hadii uu yiraahdo howshu waa
hagaagtay, waddadi nabadda ayaa cagta lala helay, dowladdu waddanka waa ku
filnaan rabtaa, waxaa lagu dhihi shaqadi dhammaataye soo laabo. Sidaa darteed
sidi shaqadiisu ku socon lahayd ayuu warka u dhigay: Wax badan ayaan qabannay,
inkaloo badanna waa noo harsantahay. Innagu waxaan ku murmayno waa howl aanba
na qusayn.
UNSOM iyo dowladda sidee isku
yihiin
Haddii ay cid dowladdu wax u
dhintay, xafiiska UN-ta un weeye. Ilaa iyo dowladdii Cabdullahi Yuusuf allaha u
raxmadee, hadba qofka xafiiska UN-ta joogo ayaa Soomaaliya madexweyne ka ahaa.
Wixii mashaariic la fulinayo waxaa la marin jiray UNSOM heshiiskana waxaa
saxiixi jiray madaxa xafiiskaas.
Tusaale, Maraykanku wuxuu
sheegtay inuu Soomaaliya ku bixiyay adduun ka badan hal bilyan dhowrki sano ee
lasoo dhaafay. Dhammaan lacagtaas waxaa maareeyay UNSOM iyo hayado ka farcamo
ama ay qandaraas hoose siiyeen. Sidoo kale, Ingiriisku wuxuu waaxda caafimaadka
Soomaaliya ugu talagalay 64 milyan muddo sadex sano ah. Lacagtaas waxaa
maamulayo hayado hoos yimaado UNSOM wax talo ahna lagama waydiin dowladda
Soomaaliya.
Laakiin taas is badal ayaa ku
yimid. Waxa kaliya aan hubo inay dowladaan qabatay waa inay gacan dhaaftay
UNSOM. Waxaan wada ognahay in ay bishii hore heshiis labo geessod ah la gashay
maraykanka oo sheegay inuu bixin doono 300 oo milyan. Heshiiskaas waxaa saxiixi
lahaa Keating laakiin, inti ay sii socon doontaba, dowladdu waxay muujisay inay
wixii la siiyo maaraayn karto. Sabab keentayba dowlado badan oo Maraynka iyo
Qatar ka mid yihiinna waa ku aamineen.
Halkaas waxaa ka fahmi karnaa in
UNSOM cabsi weyn ay dareentay, dabcan inay danaheeda difaacan doontana ma
moogin. Marar badan waxaa hubaal ah inaan maqli doonno Keating iyo saaxibadii
oo hadal qaraar badan noo sheegayo xaqiiq aan aragnana isku dayayo inay si kale
nooga dhigaan.
Sidaa darteed waxaa nala gudboon
inaan u daymo lahaanno hadallada ay noo sheegayaan diblomaasiyiinta shisheeyo.
Noogama xogogaalsano waxa ka socdo dalkeenna, nagama run badno, nagama
daacadsano nagama jeclo wanaagga dalkeenna ee maxaa keenayo inaan warkooda si
weyn u aaminno ama aan qaadqaadno ilaa aan ka dhiganno daliil biyo kama
dhibcaan ah?
Sanadkaan wuxuu sanad dhib badan,
farxad iyo murugo labaduba nasoo mareen. Siddeedi Feebaraayo Soaamli oo dhan
ayaa wada faraxday. Arrintii Qalbi-dhagax ayaa niyad jab nagu ridday 14ki Octoobarna
uur ku taallo ayuu nagu reebay. Laakiin waxaan nahay dad dhib yaqaan ilaahayna
siiyay adkaysi ay kaga gudbaan culaysyada adduunka.
Waxaan hubaa inaan leenahay
mustaqbal qurux badan waddadi lagu gaari lahaanna aan saarannahay. Sidaa awgeed
qof walboo naga mid ah haka qayb qaato horumarka iyo wanaaga isagoon cidna ugu
danaynayn ee naftiisa iyo tan qoyskiisa u danaysanayo. Ilaahay sanadkaan cusub
ha noo dhigo kii aan ku illaawi lahayn wixii nasoo maray sodonki sano ee aan
soo dhaafnay.
Ibrahim Aden Shire
Ishire86@gmail.com
Kala soco:
https://ibrahim-shire.blogspot.co.uk/
Comments
Post a Comment