Qormadi hore waxaan kaga soo hadalnay in ree baladnimadu kobacday, dhismayaasha iyo dhaqaalaha iyo arrimaha bulshada oo aan waxbarashada kasoo qaadannay. Waxay ahayd inaan ku xijiyo caafimaadka iyo adeegyada kale balse waxaa igu soo noqnoqday codsi ah inaan wax ka iraahdo ammaanka gobalka iyo waxaan soo arkay. Qodobkaas ayaan maanta gorfayn doonaa hadduu Eebbe idmo.
Gobalka waxaa laga galaa dhulka ama cirka. Inta badan magaalooyinku waxay leeyihiin garoomo diyaaradeed oo shaqeeyo. Doolow ayaa ugu caalaminsan oo duullimaad maalin walba ah leh. Baardheere iyo Garbahaareey ayaa soo raaco. Buurdhuubo iyaduna marmar waa laga dagaa haddase dib u habayn ayaa garoonkeeda ku socdo in duullimaadku hagaago ayaa suuragal ah. Cid walba oo hawada marto cabsi badan ma qabto. Laakiin haddii dhulka la maro waa howlo badan tahay.
Dadka qurbaha ka tago inta badan Mandera ayay Gedo ooga gudbaan. Xadku rasmi ahaan waa uu xiran yahay. Hasa yeeshee si caadi ah ayay la isugu gudbaa. Askarta Kiinyaanku waxay qaataan konton shilin. Labada dhinacba (Mandera iyo B/Xaawo) isku si ayay u baadaan oo kontonka looga qaadaa. Lacagtaas hal mar ayaa la qaadaa. Tusaale, haddii B/xaawo ka gudubto oo aad soo noqonayso, sii socodka kaliya ayaad bixin kontonka. Haddii aad boorsooyin wadato taksi ayaa ku gudbin lagactiisuna 20 doolar way gaari. Jawiga iyo cidda maalinkaas waardiyaha xuduudka ah ayaa go'aamiyo.
Saas oo ay tahay cidna kulama taliyeen inay marto waayo waxaa badan qatarta ku xeeran. Waxaa suuragal ah in askari iskaa qabsado oo ay noqoto in lacag badan lagugu soo furto. Dhibka ugu badan waa marki aad soo noqonayso oo askarta garoonka joogta oo danninaysa inaad Soomaaliya ka timid ay baarasho ugu dhaqaaqaan taleefankaada iyo sirahaada.
Badeecadu caadi ayay u gudubtaa. Karreetooyin ayaa qaado oo dhinaca Mandera geeyo ama ka keeno. Waxaa labada dhinac u dhaxeeyo ganacsi xooggan. Caano geel inta ay u yaryihiin ayaa maalinle u gudbo.
Magaalooyinka gobalku waa nabad. Inta maamulladu haystaan iyo inta xarakadu haysataba mid walba gudaheeda xeerarka ka jiro waa ku nabad. Haddii aad shacab tahay waxbadan oo laga baqo ma jiraan. Baabuurka aad saarantahay haddii la joojiyo inaysan cidna kula hadal ama ku baarin ayay u badan tahay. Gaarida safarka ka timaado waxay toos u galaan isteeshinnada meesha ay tageen. Tusaale, haddii aad B/xaawo ka baxdo oo aad Garbahaareey u socoto, gaariga aad saarantahay wuxuu istaagi isteeshinka Tuulobarwaaqo oo ay Shabaab haystaan, shaqadooda ayay qabsan waadna kasoo gudbi. Marki aad Garbahaareey gesho si la mid ah ayuu gaarigu si toos ah isteeshinka ku tagi. Sidii oo kale ayay gaariga iyo cidda saaran eegi si fududna ku fasixi.
Arrinta kaliya ee dhibka leh waa taleefanka kaamiradda leh. Kaasi Shabaabku haddii ay kugu arkaan way kaa jabin ganaaxna khatar ayaad ugu jirtaa. Haddii ay xaqiiqsadaan inaad carrada ku cusub tahay moobilka unbayaa ka jabine ku ganaaxi mahayaan. Laakiin inta lagu xaqiijinayo ayaaba dhib kuugu filan iyo moobilkaadi wax walba kuugu jireen oo hortaada lagu baduugay. Dadku waxay wada wataan labo moobil sidaa darteed. Mid tooshle ah oo Shabaabka la tuso iyo kan kale oo marki la joogo meelaha xorta ah la isticmaalo. Waxaa kaloo ay cabsi ka jirtaa Ceelcadde oo diyaarado duqaymo aan loo aabi yeelin ka gaysteen habayno badanna ay dul heehaabaan oo shacabka argagax ku ridaan.
Garbahaareey ayaan joogay waqtigii iigu badnaa. gudaheeda Mako way ammaan badnayd. Saacadda aad doonto ayaad socon kartaa. Tuug iyo mooryaan laga cabsado lagama yaqaan. Xabbad haba sheegin. Madaxda joogta istaaf la'aan ayay magaalada lugeeyaan. Ciidanka waxaa ka muuqato asluub iyo haybad. Waxay ku labistaan tuutahooda haddii ay baladka dhex joogaa. Baladxaawo oo labo sano ka hor mar aan tagay ay ka buuxeen caruur cagacad oo qoryo sidato xataa waa is baddashay oo askar dolwadeed oo haybad leh ayuu ciidankeedu u muuqday.
Dhawaan waxaa la tababaray ciidan boolis ah oo loogu talagalay inay la wareegaan amniga madaniga ah. Booliska waxaa loo xiray dharki booliska hubna ma sitaan. Waxay u muuqdaan in laga qoray dadka caadiga oo aysan ahayn mooryaanti la qaramayn jiray. Waxaa ka muuqato qurux waxaadna ku arki safafka masaajidda iyagoo diresykooda xiran oo aan wax hub ah sidan.
Intaas waxaa dheer in dadku u muuqday inuu ka ilbaxay gacan ka hadalki. Tusaale, Garbahaareey waxaa ku nool dad siyaasad ahaan aad isaga soo horjeedo. Qaar si kal iyo laab ah ayay Jubalaan u liqsanyihiin, halka in kale ay aaminsanyihiin dowlad dhexe maamulka Jubalaan-na munkar ay u arkaan. Saas oo ay tahay dadka iska soo horjeedo waa wada shaahaan, fadhidiriraan oo si adag u doodaan haddana gacan-qaad ma dhaco.
Nin aan Baladxaawo kusii maray ayaa iguu yiri "Garbahaareey ayaan dhawaan tagay oo meelna ka hormartay meelna aysan waxba iska baddalin. Xaggaa siyaasadda meel la mid ah Soomaaliya kuma taal oo waxaan arkay labo kooxood oo iska soo horjeedda oo bannaanbaxyo samaynayo isku mar oo inta taallada labada dhinac ka kala istaageen mid walba dhinaceeda mikrafoon ugu qaylyayso. Haddana dagaal iyo qaylada iyo qaylada iiga du' kama dhacayn oo mid walba markay danteedi dhammaysatay ayay hoyatay. Midda aysan waxba iska baddalin waxaa weeye in aadan ka helayn wax furuut iyo cunto macaan ah".
Warka ninkaas igu yiri waan xaqiiqsaday waana sida uu u sheegay. Laakiin waxaan la hubin in is ogalaanshuhu uu ka dhashay culayska Shabaab ku hayaan iyo inuu bisayl keenay oo laga gudbay dagaalki. Waqtigaa sheegi!
Si kooban gobalka amni ayaa ka jiro. Meelaha ugu yar ee ay dilalku ka dhacaan ayuu ka mid yahay. Aano qabiil in laga gudbay baad mooddaa. Shirqoollada shabaabku meelaha kale ka fuliyaan kama dhacdo inta badan, gaar ahaan Garbahaareey. Saas oo tahay aminiga ka jiro waa mid xaaladdiisa (relative) lagu qiimeeyay. Dhulku wuxuu u kala qaybsanyahay dowladda iyo Shabaab. Mid walba wuxuu leeyahay shuruuc iyo xeerar u gaar ah, wuxuu qaataa canshuur iyo lacago kale mid walbana wuxuu rabaa in loo hoggaansamo.
Dhawaan waxaa la tababaray ciidan boolis ah oo loogu talagalay inay la wareegaan amniga madaniga ah. Booliska waxaa loo xiray dharki booliska hubna ma sitaan. Waxay u muuqdaan in laga qoray dadka caadiga oo aysan ahayn mooryaanti la qaramayn jiray. Waxaa ka muuqato qurux waxaadna ku arki safafka masaajidda iyagoo diresykooda xiran oo aan wax hub ah sidan.
Intaas waxaa dheer in dadku u muuqday inuu ka ilbaxay gacan ka hadalki. Tusaale, Garbahaareey waxaa ku nool dad siyaasad ahaan aad isaga soo horjeedo. Qaar si kal iyo laab ah ayay Jubalaan u liqsanyihiin, halka in kale ay aaminsanyihiin dowlad dhexe maamulka Jubalaan-na munkar ay u arkaan. Saas oo ay tahay dadka iska soo horjeedo waa wada shaahaan, fadhidiriraan oo si adag u doodaan haddana gacan-qaad ma dhaco.
Nin aan Baladxaawo kusii maray ayaa iguu yiri "Garbahaareey ayaan dhawaan tagay oo meelna ka hormartay meelna aysan waxba iska baddalin. Xaggaa siyaasadda meel la mid ah Soomaaliya kuma taal oo waxaan arkay labo kooxood oo iska soo horjeedda oo bannaanbaxyo samaynayo isku mar oo inta taallada labada dhinac ka kala istaageen mid walba dhinaceeda mikrafoon ugu qaylyayso. Haddana dagaal iyo qaylada iyo qaylada iiga du' kama dhacayn oo mid walba markay danteedi dhammaysatay ayay hoyatay. Midda aysan waxba iska baddalin waxaa weeye in aadan ka helayn wax furuut iyo cunto macaan ah".
Warka ninkaas igu yiri waan xaqiiqsaday waana sida uu u sheegay. Laakiin waxaan la hubin in is ogalaanshuhu uu ka dhashay culayska Shabaab ku hayaan iyo inuu bisayl keenay oo laga gudbay dagaalki. Waqtigaa sheegi!
Si kooban gobalka amni ayaa ka jiro. Meelaha ugu yar ee ay dilalku ka dhacaan ayuu ka mid yahay. Aano qabiil in laga gudbay baad mooddaa. Shirqoollada shabaabku meelaha kale ka fuliyaan kama dhacdo inta badan, gaar ahaan Garbahaareey. Saas oo tahay aminiga ka jiro waa mid xaaladdiisa (relative) lagu qiimeeyay. Dhulku wuxuu u kala qaybsanyahay dowladda iyo Shabaab. Mid walba wuxuu leeyahay shuruuc iyo xeerar u gaar ah, wuxuu qaataa canshuur iyo lacago kale mid walbana wuxuu rabaa in loo hoggaansamo.
maashaa allaah qubane sonkor ah
ReplyDelete